اشعار ترکی آذری و فارسی

اشعار ترکی آذری و فارسی

مئی ساتانلار کوچه‌سی- تورکی و فارسیجا شعرلر
اشعار ترکی آذری و فارسی

اشعار ترکی آذری و فارسی

مئی ساتانلار کوچه‌سی- تورکی و فارسیجا شعرلر

در تعریف ماتم حضرت سیدالشهدا(ع)

خوف ایله او گوندن دورا تابوت قاپوندا

ماشین بِلاچرخ بِلاصوت قاپوندا

عریان ایده‌لر نعشوی پوزقون بدنیله

تابوته سوار ایلیه‌لر آغ کفنیله

گئتدون ائله‌که قبره پر و بال شکسته

قویدون سارالان رنگی قرا تپراقون اوسته

گور تحفه وارون قورخما ملائک قوناقوندور

اوّل گجه اول قبر سنون طوی اطاقوندور

بدتردی بو دنیا بیزه زندان بلادن

بیر پنجره‌دور قبر بو دنیای فنادن

وقتی که آچیلدی گوروکور صحنه‌ی گلزار

دوشدی ائله که پرده گوررسن که نلر وار

قرآنیده تعریف اولونان روضه‌ی جنّت

بیر باغیدی والله ئوزی وئرمیش اونا زینت

گوردی علمادن بیری رؤیاده حبیبی

گلزار جنان جنت الاعلاده حبیبی

عرض ایلدی قربان سنه ای پیر توانا

الله سنی خوشبخت ائلیوب هر ایکی دنیا

سن عمری جوانلوقدا نه عزّتله کئچیرتدون

وقتی که قوجالدون نه بیوک رتبیه یتدون

عالم سنه حسرت چکر ای پیر خجسته

جان وئردون حسین ابن علینون دیزی اوسته

روحیم سنه قربان اولا قربان حسیـن‌سن

قبرون نه گوزل یرده‌دی دربان حسین‌سن

بو تختیده تاجون بو جنان بو زر و زیور

قلبونده واروندور گنه بیر حسرت دیگر

بیر عمده غمیم وار دئدی پایانه یتیشمز

بو جنّت الاعلانیده وئرسم اله دوشمز

آیا ندی ایکاش دئدی رجعت ائدیدوم

جنّاتی قویوب عالم دنیایه گئدیدوم

هر یرده که ماتم قورولور نام حسینه

ساخلالا عزا شیعه‌لر اول سرور دینه

حاضر اولام اول بزمه ائدم گوز یاشی جاری

دنیاده اولام منده حسین تعزیه‌داری

دنیانون اگرچه غمی چوخ محنتی چوخدور

افسوس که جنّتده حسین ماتمی یوخدور

طوبا ندی حورا ندی یا سایه‌ی اشجار

کوثر ندی یا جنّت و من تحت الانهار

جنّات او یردور قورولور مجلس ماتم

حاضردی بو مجلسده یقین حضرت خاتم

یثربده بیری اوغلونا طوی مجلسی قوردی

گلدی او طویا سید سجادی چاغوردی

حضرت دئدی عذر ایستیورم دوت منی معذور

من یاسلیام اولماز طویا گلمک منه مقدور

بیر آه چکوب قالخدی شراره اوره‌گیندن

طوی صاحبی یالواردی یاپیشدی اتگیندن

عرض ایلدی ای زاده‌ی پیغمبر خاتم

سن گلمیه‌سن طوی اولاجاق بیزلره ماتم

حضرت دئدی گلم ولی چوخ اولما مکدّر

دعوت ائله اوّل طویا گلسون علی اکبر

طوی صاحبی مایوس دایاندی قباقندا

اکبر دئدی جنّتده یاتوب طوی اطاقیندا

حضرت دئدی سهو ایلمه البته گللر

حتی عموم عباس گلر هم علی اکبر

دعوت ائله بیر مرثیه‌خوان اول طویا گلسون

تا اینکه همین طویدا حسین آدی دیلسون

هر یرده حسین ماتمی وار وار علی اکبر

حتی گلر اول بزمه بابام ساقی کوثر

ترک ائتدی بهشتی ائله‌که حضرت آدم

قان آغلادی قرخ ایل الی قوینوندا دمادم

قرخ ایل دولانوب آغلادی تا جانه یتیشدی

بیر قورخولی محنتلی بیابانه یتیشدی

باخدی او بیابانه اولوب قلبی شکسته

گوردی ائله بیل غم توکولور قوملارون اوسته

حیرتله دئدی وای بو نه عالمدی خدایا

آیا بو نه محنت بو نجه غمدی خدایا

تپراقی هواسی بو چولون غمدی سراسر

گویا بو بیابانیده ماتمدی سراسر

قصد ائتدی قاچا غم بورودی قلبی سخلدی

توقّوشدی ایاق بارماقی بیر داشه یخلدی

باش پارچالانوب اوز گوزی قانیله بَلندی

قویدی یوزونی تپراقون اوسته سَرَلندی

قانلی یوزی تپراقیده با حالت دلگیر

مندن دئدی ربی گنه باش وئردی نه تقصیر

جبریل امین نازل اولوب قیلدی سلامی

قالخزدی باشین آدمه وئردی بو پیامی

دوز کئچمه بو چولدن که بو چول دشت بلادور

آرامگه پادشه کرب و بلادور

بیر یردی بو یر خون خدایه باتاجاقدور

بو غملی بیاباندا حسینیم یاتاجاقدور

توک گوزلرینین یاشینی چک ناله‌ی جانکاه

تا آغلا حسینه سنه رحم ایلسون الله

ذکر اولدی حسین آدی یوزون قویدی زمینه

عرض ایلدی الله منی عفو ایله حسینه

آخدی نچه قطره گوزونون یاشی توکولدی

رحمت قلمی لوح گنهکاره چکیلدی

شعر از: دیوان تجلی مرحوم منعم اردبیلی

آرزوی قبر شش گوشه

گوگلوم گنه‌ده غفلتی القانیله دولدی

عباس مزاری گوزومه جلوه‌گر اولدی

اولدی نظریمده ایکی گلدسته مجسم

گوردوم ورولوب گنبده بیر قرمزی پرچم

گوردوم نجه که قرمزینی بُهتیده قالدیم!

پرچم نیه بس قرمزیدور من خبر آلدیم؟

آخر بو جواندور دئدی سرداری حسینون

فرمانده لشگردی علمداری حسینون

ناحق توکولن تپراقا یتمیش ایکی قاندور

سرکرده‌سی یتمیش ایکی جانون بو جواندور

اول وقتی‌که بو ئولدی حسینون ایشی دوندی

عطشان بالالار آغلادی سعداوغلی سوئوندی

ناحق یره ئولدوردوله بو تشنه جوانی

پرچم اودی که قرمزیدور یرده‌دی قانی

بو قان قالاجاق محشره ای قان آلان الله

آلدی نجه آلدی امان الله امان الله

شمرون گوز آخوب روحی بدندن اوزولنده

آلدی او قانی اوستونه داشلار دوزولنده

هر کیمسه اوزاقدور دئسه که روز قیامت

سهو ایلوری قالدی نچه گون یا نچه ساعت

قرآن دیَن رُعبیلی دیوان عدالت

جان چخدی بدندن نجه که قوپدی قیامت

سعداوغلی دئدی یوخدی ئولوم یوخدی قیامت

امر ائتدی ورون آتلاروزا نعل بو ساعت

گوزلر قزاروب قولّاری چمراق آتا میندی

من نعش حسینی قاتارام تپراقا ایندی

ابله کیشی فکر ائتمدی بیهوده دانشدی

قاندی گوره‌سن یا یوزی تپراقه قاریشدی

فکر ایلمدی نوریله ظلمات باریشماز

کیم حقه طرف دوز گئده تپراقه قاریشماز

قالخز اوت ایچیندن باشوی ای ایوی ویران

باخ گور نجه دربار حسین اولدی چراغان

باخ گور نه چراغانیدی درباری حسینون

مبهوت ائلیوب عالمی گلزاری حسینون

داش قاشدی تماماً در و دیواری حسینون

الان دولانور باشینه زواری حسینون

افسوس ‌بو ایل ‌بیزلره ‌بخت ‌ائتمدی یاری

آغوشه آلاق بیزده او شش‌گوشه مزاری

ای شیعه‌لرون قانه باتان تشنه امامی

زوارلرون واردی سنه عرض سلامی

شش گوشه‌لی قبرونده چراغانوه قربان

گلدسته‌لره طاقوه ایوانوه قربان

حق اوسته او ناحق توکولن قانوه قربان

قان صاحبینه جانوه جانانوه قربان

یتمیش‌ایکی‌ لشگر الی ‌قانلی یوزی قانلی

نهر اوسته او غیرتلی نگهبانوه قربان

اول تازه جوان که طوی اطاقینده یاتوبدور

آغ سقّل حبیبه قوجا دربانوه قربان

نورسته جوان که یوزی قانلی ایاقوندا

سینونده یاتان خرداجا قربانوه قربان

شعر از: دیوان تجلی مرحوم منعم اردبیلی

رجز عاشورایی

ای اولان قولاری تن‌دن قلم عباس دخیل

باغلانوب قول قولا اهل حرم عباس دخیل

شمر دون توکدی گوزوم یاشینی شرم ایلمدی

قمچیه دوتدی آچوق باشینی شرم ایلمدی

کسدی قربان کیمی قارداشیمی شرم ایلمدی

آز قالور محنت و غمدن ئولم عباس دخیل

بیلموسن قارداش او ظالم نجه طغیان ائلدی

اوت وروب خیمه‌لره عالمی ویران ائلدی

قاسمون طوی اطاقین خاکیله یکسان ائلدی

پوزولان دبدبه‌سی زینبم عباس دخیل

نازنین جسمی حسینون قوری یرلرده قالوب

خردا قزلار داغیلوب چوللره چوللرده قالوب

من ئوزوم دشمن ایچنده یاخام اللرده قالوب

اوتلانان اوتلارا زینب منم عباس دخیل

دیوان تجلی منعم اردبیلی

مناجات

الهی دوقوز امامون آتاسی حرمتینه

سنون یولوندا او سایسیز یاراسی حرمتینه

او وقت حرمتینه یاندی دل دوداق قورودی

چوخور یره یخیلاندا اجل تری بورودی

او وقته رحم ائله یا ربی سینمیز قالخار

اجل تری سارالان رنگه آلنمزدان آخار

او وقته رحم ائله یا ربّی قلبیمیز چوبالار

دولاندیرولا بدن یرده رو به قبله قالار

او وقته رحم ائله سن یا رحیم یا الله

دیک که اشهد ان لا اله الا الله

او وقته رحم ائله یا ربّی حالیمیز قاریشار

جان ایستیور چخا چخماز بدن دوروب چالیشار

او وقته رحم ائله یا ربّی دیل آغزدا یانار

ایاق سوور ایکی گوز باغلانوب نفس دایانار

او وقته رحم ائله ایودن کنار ائدللـه بیزی

قویالا مغسلون اوسته سویالا نعشیمیزی

او وقته رحم ائله الله بدن کفن بورونور

بدنله یوخدی ایشیم روحیچون نلر گورونور

او وقته رحم ائله الله به حق آیه‌ی نور

چکر حسابه بیزی رشوه آلمیان مامور

او وقته رحم ائله الله قویولدی قبره بدن

او وقته رحم ائله الله آچیلدی بند کفن

او وقته رحم ائله یا ربّی باغلانوب گوزومیز

قویولدی تپراقا تپراقه دگمین یوزومیز

سنی قسم وئرورم بی کفن قالان بدنه

نصیب ائله بو قرا کوینگیم کفندی منه

نولا دونوب باخاسان «منعمه» ئولنده حسین‌جان

سویوق تری اجلون آلنیما گلنده حسین‌جان

شاعر: منعم اردبیلی(دیوان تجلّی)

خلایقدن جفا گوردوم تماماً بی‌وفا گوردوم

خلایقدن جفا گوردوم تماماً بی‌وفا گوردوم

وفاسیز آشنالردن عجائب ماجرا گوردوم

اولارکی لاف یک‌رنگی ووروب آخر دو رنگ اولدی

تمام اقربالر عقرب اولدی جان‌گزا گوردوم

کیمه بیل باغلادیم قطع اولدی امیدیم بلیم سیندی

فقط بیر آشنا عقرباده تک خدا گوردوم

فقط بیر تخم مرغی ساده و یکرنگ بیلمیشدیم

اونوندا کوینگین رد ایلدیم رنگین دو تا گوردوم

جهاندا قورخما دشمنن همیشه آشنادن قورخ

نه اینکه اشنانون حیله و مکرین خفا گوردوم

الونن اوپسه آلانما چکر آخر ایاقونن

سو اوپسه پای دیواره ییخیب ویران سرا گوردوم

زلیخا ایستمیردی یوسفی اوز نفسین ایستیردی

حامی اوز نفسینین محبوبیدور دنیانی لا گوردوم

صمیمیت محبت عشق بازی ایتده کاملدی

بو حیوانین وفاسین راه حقه آشنا گوردوم

شاعر: منعم

مجنونون آدی ائیله کی دیل ده‌ن دیله دوشدی

مجنونون آدی ائیله کی دیل ده‌ن دیله دوشدی

گوردی قالا بیلمیر داخی چول ده‌ن چوله دوشدی

بیر گول وار ایدی دوره چمنزار ایدی زیبا

آقشام چاغی گلدی او گوزه‌ل منزله دوشدی

گون باتدی غم آرتدی چولون آهولاری یاتدی

خول‌لار باشین اگدی او قده‌ر چلچله دوشدی

چرخین قارالان چهره‌سی کوکب‌له بزه‌ن‌دی

رخسار سیاهه ائله بیل آبله دوشدی

اسدی او بیابان ده بیر باد غم‌انگیز

غم‌لر بورویوب آتش عشقی دیله دوشدی

صبح اولدی چمن گولدی شتر زنگی چالیندی

گلدی گولون اطرافینه بیر قافله دوشدی

اگلشدی‌له باهم دئدی‌لر وای بو نه حال دی

نیلیم دئدی دوران دولانیب ایش بئله دوشدی

سوز دوندی دانیشدی بیری پول‌دان بیری مال‌دان

مجنونه آجیق گلدی بو سوزلر گله دوشدی

دوندی دئدی پول صحبتی عمری هدر ائیلر

اولدوزکی گوره‌رسوز پولوز ال ده‌ن اله دوشدی

بیر سوز دانیشون کی ایکی دنیالره دگسین

بیرکیم دئمه‌سین کی بو سوزوز نافله دوشدی

هر لحظه دانیشساز دانیشین لیلی سوزونده‌ن

گولشنده گوروم بولبولوم هانسی گوله دوشدی

هر گون باخارام عکسینه آئینهی دل ده

صد حیف اولا مابین‌یمیزه فاصله دوشدی

عشّاق وطن جبهه‌ده غرق اولدی لا قانه

منعم وطن آواره سی چول ده‌ن چوله دوشدی

شاعر: منعم

حضرت ابوالفضل(ع)ین امان‌نامه‌سی

غم لئشگری لئشگرگه-ی-اسلامه گلیبدیر

سس دۆشدۆ ابوالفضله امان نامه گلیبدیر

تل اۆسته چێخێب شئمر-ی-خطادیده خطاکار

آوازیله سسله‌ندی ابوالفضلی اوْ غدّار

 

گلدی اۇجا بوْیلۇ اوْ اۇزۇن قوْللۇ علمدار

تعظیم ائدیب عبّاسه او بی‌دین-ی-ستمکار

 

برنامه وئریب آشدێ باخێب بُهتیده قالدێ

تئز پارچالادێ چکمه‌سینین آلتێنا سالدێ

 

اوْلسئیدی اگر شهده‌ن ایجازه اوْیاناردۇن

بۇ تیغ-ی-شررباریله قانه بوْیاناردۇن

 

حئیرتله اوْ بی‌دین الینی بیربیره وۇردۇ

دال دالی گئدیب ساق دیزی اۆستۆنده اوْتۇردۇ

 

شاهین اوْ شجاعتلی علمدارینه باخدێ

شهلا گؤزۆنه قدّینه قوْللارێنا باخدێ

 

عرض ائیله‌دی عبّاس ائشیت موعظه منده‌ن

اؤز نفسیوه رحم ائیله ال چک بۇ حسینده‌ن

 

دونیا بۇ حسین‌سیز دئدی بیر کلمه‌ی-ی-لادور

چوْخ موعظه ائتمه بۇرا مئیدان-ی-بلادور

 

آیرێلدێ گلیب خئیمه قاباغێندا دایاندێ

ایستیردی گئده محضر-ی-سلطانه اۇتاندێ

 

سالدێ آشاغا باشێنێ جوش ائیله‌دی غیرت

من حدس ائدیر‌م گلمه‌دی چون چکدی خجالت

 

شاه-ی-شُهدا بیلدی بۇلۇتلار کیمی دوْلدۇ

گلدی اۇجا بوْی قارداشێلان قوْل بوْیۇن اوْلدۇ

 

قارداش دئدی مانع دگیله‌م گئتسوْن ابوالفضل

من بی‌کسی ‌بی‌یاوه‌ی ترک ائتسوْن ابوالفضل

 

من باغلامێشام روز-ی-ازل اؤلمه‌گه پئیمان

سن سالما بلایه اؤزینی تازه جاوانسان

 

منده‌ن نیگران اوْلما مرامه چاتارام من

دونیا سؤزۆنۆن داشێنێ باشدان آتارام من

 

صبّاح بۇ بیابانیده قانه باتارام من

شئشماهه بالام سینه‌ده راحت یاتارام من

 

عرض ائیله‌دی یا سیّدی قلبیمده یارام وار

نوکرلری قوْومازلار اگر قوْوسوْن هارام وار؟

 

درک ائتدی امان نامه سؤزۆن ماه-ی-مدینه

یێغدێ باشێنا دربه‌در اطفالی سکینه

 

سسله‌ندی آچێن باشۇزۇ باشۇزدا بلا وار

عبّاس عمومی کرب-وْ-بلادان آپارۇرلار

 

قێزلار گؤزۆ یاشلێ، هامودان دۆشدۆ قباقه

گلدی اوْ خانیم، سۆدامه‌ری آلدێ قۇجاقه

 

بیردن هاموسی سسله‌دی لای‌لای علی اصغر

گئتسه عمومیز وای بیزه وای علی اصغر

 

دۇرمۇشدۇ همان یئرده اۇزۇن قوْللۇ علمدار

بیرده‌ن آقانێ دؤره‌له‌دی خۇرداجا قێزلار

 

بیر ناله بلند اوْلدۇ سکینه اۆره‌گینده‌ن

اگله‌شدی یئره دۇتدۇ ابوالفضل اته‌گینده‌ن

 

عبّاس عمو گئتمه بۇ یانان لب‌لره خاطیر

قوْیما بیزی چؤللرده علی اصغره خاطر

 

فوراً آلێب آغوشه الین باشینه چکدی

جوش ائیله‌دی غیرت، گؤزۆنۆن یاشێنێ تؤکدۆ

 

آیرێلمئیوب هر قدر بۇ قوْللار بدنیمده‌ن

آیرێلمارام ای نازلی سکینه بالا سنده‌ن

 

گۆن باتدێ بلا آرتدێ گؤرۆندۆ مه-ی-تابان

اۇلدۇزلارێلان اوْلدۇ سماوات چێراغان

 

سؤندۆردۆ چێراغلارێ حسین قلبی‌لر اسدی

سسله‌ندی گئدین خالِق-ی-یکتا منه بسدی

 

صبّاح قیامتدی بۇ صحرای بلاده

کیم قالسا گره‌ک غرق اوْلا دریای-ی-بلاده

 

سس دۆشدۆ باشێندان داغێلێب چؤللره لئشگر

قێرخ آلتێ نفر قالدێ، اوْتۇز بئش قارا معجر

 

باخدێ داغێلان لئشگه‌ره آواره رقیّه

تؤکدۆ گؤزۆنۆن یاشێنێ بیچاره رقیّه

 

یاندێ گینه مشعل‌لر ائدیب حجّت‌ین اتمام

گؤردۆ دایانێب تیتره‌ییر عبّاس-ی-دل‌آرام

 

سسله‌ندی زُهِیر ایله حبیب ابن مظاهر

ای فاطمه دلبندی کی ای طیّب-وْ-طاهر

 

سن غرق اوْلاسان قانلێ بۇ دریاده حسینیم

بیز عازم اوْلاق مسکن-ی-مأوایه حسینیم؟!!

 

صبّاح نه دییه‌ک حضرت-ی-زهرایه حسینیم

سنده‌ن سوْرا عار اوْلسۇن اوْ دونیایه حسینیم

 

شاه-ی-شُهدا اللری قوْینۇندا دایاندێ

شمعین باشێنا دسته‌ی-ی-پروانه دوْلاندێ

 

ائتدی بیر اشاره چکیلیب پرده‌ی-ی-ظۆلمات

گؤرسه‌ندی اوْ دم گؤزلرینه روضه‌-ی-جنّات

 

امر ائیله‌دی اصحابه اگر اوْلسا قبیلوْز

تا اهل-ی-عیالی آپارێن ساکین ائدین سیز

 

عورتلروزی قوْیمئیون عُدوان آراسێندا

صبّاح قالالار ورطه‌-ی-توفان آراسێندا

 

گلدی هاموسی اهل-ی-عیالین ائدیب احضار

چێخدێلا سراسیمه اوْ عصمتلی خانێملار

 

سسله‌ندیله حضرت بۇیۇرۇر حاضر اوْلۇن تئز

بۇ قوْرخۇلۇ چؤلده‌ن سیزی بیر یانه چکه‌ک بیز

 

بۇ کلمه‌نی درک ائتدی اوْ غیرتلی خانێملار

بیرده‌ن هامۇسێ آغلادێ جوش ائیله‌دی قانلار

 

ناله گئجه‌نین عالمی قوْزاندێ سمایه

عورتلر اوْ شاهێن چادیرین آلدێ آرایه

 

سسله‌ندیله ای عالَمه اوممید حسین‌جان

رحم ائیله بیزی قوْما قاپۇندان سنه قۇربان

 

رحم ائت بۇ آدامسێزلارا پئیغمبره خاطیر

قوْما بیزی شئشماهه علی اصغر خاطیر

 

سسله‌ندی چادیردان اوْ زمان شاه-ی-شهیدان

صبّاح قوْپاجاقدۇر بۇ بیابانیده توفان

 

قصدیم بۇدۇ سیز قالمێیاسۇز قان آراسێندا

قانلار تؤکۆله‌ن وقتیده توفان آراسێندا

 

درک ائتدی خانێملار بۇ سؤزۆ آغلادێ های‌های

سسله‌ندیله ائیوای حسین وای حسین وای

 

بیز گئتدیک اگر جمع-ی-پریشان هارا گئتسین؟

زینبده آدامسێزدێ حسین‌جان هارا گئتسین؟

 

بۇ السیز آیاقسێز بۇ سۇسۇزلار هارا گئتسین؟

بی‌کس آتاسێز خۇرداجا قێزلار هارا گئتسین؟

 

بیز گئتدیک حسین نازلێ رقیّه‌وْن هارا گئتسین؟

قارداشسێز اوْ ایسته‌کلی رقیّوْن هارا گئتسین؟

 

زینب یانان اوْدالاردا دۆشۆب یاننێق حسینیم

چؤللرده قالێب قوْل-قوْلا باغلاننێق حسینیم

  

قوْشار: منعم اردبیلی